SACCO, GRACIELA

ISBN: 87-882-33-1
-Data: 2006. Edición bilingüe: galego-inglés.
-Ilustracións cor. 64 páxinas.
-Formato: 11 x 15 cm. Encadernación rústica.
-Prezo: 9 €

english below

SOMBRAS QUE PERFORAN A RÚA

Dejo mi sombra,
una afilada aguja que hiere la calle.
Sebastián Salazar Bondy

Quen pode dubidar de que Platón, coa súa metáfora da caverna en sombras, non pensaba realmente nun cuarto escuro, e que os seus habitantes, que se deleitaban con borrosas imaxes, preferíndoas á dura luz diúrna da verdade, non eran senón fotógrafos?

Da caverna fluíu unha cascada de imaxes, representacións, semblanzas. É que soamente nun lugar escuro, no a la luz del sol, o misterio da luz pode ser testificado e anovado. Que sexan os outros os que interpreten esas sombras, os que distingan a realidade da “ilusión”. Os moradores da caverna en sombras conténtanse con negociar tratados entre a luz e a escuridade, tratados que poden ser derrogados nun intre ou durar eternamente. Iso non é o que os preocupa. e cando alguén os desafía a amosarlles o mundo tal cal é, eles din, “vostede sabe como é o mundo. Eu podo amosarlle só como é visto o mundo”.

Na caverna de Graciela a observación das sombras materialízase, eu percibo a presenza doutros trogloditas, aqueles primeiros espectadores da súa propia sorpresa, como ela mesma di. Está Nicephore Niepce, cuxa placa de prata era como a pedra de Michelangello, chea de formas e de figuras que agardan ser liberadas. Tamén Henry Fox-Talbot, quen se deleitaba nas pequenas imaxes da súa cámara “trampa de rato”, unha cámara non maior do tamaño dun rato. Sería así como un rato vería o mundo, ou como o mundo se vería se fósemos ratas? Ningunha das dúas. É como o mundo se vería fotografado, se fósemos ratas. Sobre todos, está Etienne-Jules Marey, quen produciu a primeira imaxe dun paxaro a voar. Divino creador: inventara a fotografía de alta velocidade, deseñara arterias de plástico para transportar sangue, intentara construír un avión antes que os irmáns Wright A súa “cronofotografía” asasinaba o tempo para logo resucitalo, atrincheirábao en intres visuais, só para intentar un reensamblaxe. De ter éxito, tería feito a primeira película en movemento. A partir de fragmentos de tempo, el buscou producir a ilusión máis dificultosa: a de continuidade.

Aínda que ela denominou o seu método heliografía, seguindo a Niepce, é a Marey a quen Graciela Sacco se asemella. Non tanto na súa curiosidade técnica senón no sentido dos paradoxos inherentes á fotografía. Ela recupera imaxes inertes da eternidade amnésica dos xornais de onte e ponas en movemento en valixas ( O emigrante, O secreto ), o revive a súa forza localizándoas no feixe dunha lanterna ( Un lugar baixo o sol ). É unha forza que nunca posuíron na folla impresa porque a forza xorde do recoñecemento de que a luz e a imaxe emerxen xuntas, dun contorno necesariamente escuro, e con elas a visión e a conciencia. Máis recentemente, ela trouxo á vida imaxes usadas, transformándoas con plexiglás nunha complicada obra teatral de sombras, unha obra que inclúe o espectador como protagonista ( Sombras do sur e do norte ). Non é sorprendente que na exhibición actual Graciela incorpore o vídeo ao xogo de imaxes. Na súa procura das fronteiras entre a imaxe continua e discreta, entre dous estados da experiencia visual, ela produciu un híbrido. Esta pugna sobre os límites da imaxe, forzando revelacións perceptuais e conceptuais, lémbrame a Marey

Pero Graciela é un poeta, non un científico, e o seu proxecto é poetizar o mundo, non é diseccionalo nin informalo. Cando ela se apropia e reposiciona as súas imaxes anónimas (ás, bocas, xente camiñando, formando fila, apuntando armas, lanzando pedras) a intervención escurécese e complica toda a realidade Isto é, toma os significados das cousas, que se aparecen tan claros que se volven invisíbeis, e tórnaos incertos, ambiguos, suxestivos, abertos. No mesmo intre vólvense visíbeis novamente e enigmáticos. É unha parede con ollos aínda unha parede? É unha porta con ás soamente unha porta? É unha protesta ou unha afirmación? É algo que miramos ao paso ou unha chamada á acción? As súas xustaposicións nunca son tan arbitrarias como para seren ignoradas, nunca tan obvias como para morreren na Iiteralidade” Ela trae a escuridade da caverna ao mundo de luz diúrna, sombras que perforan a rúa, en palabras de Bondy. Pensar no verbo asombrar: dar sombra, sorprender. Este é o seu modo de insurrección. Ela non presenta un punto de vista, desestabiliza o sentido da vista. Ela non ofrece un programa, renova as posibilidades.

Lyie Rexer Brooklyn,
Nova Iork

SHADOWS TO PIERCE THE STREET

Dejo mi sombra,
una afilada aguja que hiere la calle.
Sebastián Salazar Bondy

Who can doubt that Plato, with his metaphor of the cave of shadows, was really thinking of a darkroom, and that the inhabitants, who delighted in dim images, preferring them to the harsh daylight of truth, were photographers?

Out of the cave poured a cascade of images, representations, semblances. For only in a dark place, not in daylight, could the mystery of light be witnessed and sight renewed. Leave it to others to interpret the shadows, to distinguish reality from “ illusion.” The dwellers in the cave of shadows are content to negotiate treaties between light and dark, which may be abro­gated in an instant or may last for eternity. That’s not their concern. And when someone challenges them to show how the world really looks, they say, “You know how the world looks. I can show you only how the world looks seen …

In Graciela’s cave, watching the shadows materialize, I sense the presence of other troglodytes, those first spectators of their own surprise, as she puts it. There is Nicephore Niepce, whose silver plate was like Michelangelo’s stone, full of shapes and figures waiting to be released. Also Henry Fox-Talbot, who delighted in the tiny images from his “mousetrap” camera, a camera no larger than a mouse. Was that how the world looked to a mouse, or how the world would look if we were mice? Neither. It was how the world would look pho­tographed, if we were mice.

Above all, there is Etienne-Jules Marey, who made the first images of a bird in flight. Divine tinkerer: he invented highspeed photography, designed rubber arteries to carry blood, tried to build an airplane before the Wright brothers. His “chronophotography” murdered time in order to resurrect it, carved it up into visual instants, only to attempt a reassemblage. Had he succeeded, he would have made the first motion picture. From fragments of time, he sough to produce the most difficult illusion: continuity.

Lyie Rexer Brooklyn,
New York